امروزه چاقی به عنوان یک اپیدمی جهانی در نظر گرفته شده است. با بررسی روند جهانی چاقی پیش بینی می شود 20٪ از جمعیت بزرگسال جهان تا سال 2030 چاق باشد (معادل 12/1 میلیارد نفر)، انتظار می رود این میزان در کشورهای پردرآمد حتی تا 37٪ بزرگسالان را شامل شود.
چاقی یک عامل خطر بروز آرتروز بوده و می تواند منجر به افزایش تقاضا برای جراحی تعویض مفصل زانو (TKA) در این افراد شود.
اضافه وزن قبل از جراحی تعویض مفصل چه تاثیری در نتایج حاصل از جراحی دارد؟
به طور کلی تمام بیمارانی که تحت TKA قرار می گیرند ، صرف نظر از BMI ، بهبودهای قابل مقایسه ای را در عملکرد زانو و کیفیت زندگی تجربه می کنند. با این حال جراحی تعویض مفصل زانو در بیماران دچار چاق مفرط از نظر فنی می تواند چالش برانگیز باشد. مطالعات نشان می دهند که بیمار با BMI بیش از 40 مستعد ابتلا به عوارض جدی در حین عمل جراحی و یا بعد از آن خواهند بود، در حالیکه احتمال ایجاد عوارض نامطلوب پس از جراحی تعویض مفصل زانو در افرادی که وزن مناسبی دارند، بسیار کم می باشد .
BMI در واقع نوعی معادله برای بررسی میزان چربی بدن فرد نسبت به قد و وزن او می باشد. در این معادله هرچه عدد به دست آمده بیشتر باشد حاکی از ازدیاد بافت چربی در بدن فرد می باشد. این معادله بر حسب وزن نسبت به مجذور قد ارزیابی می شود. رده بندی BMI:
- 24 – 18 نرمال
- 29- 25 فرد دچار اضافه وزن می باشد.
- 30-39 چاق
عوارض وزن بالا در جراحی تعویض مفصل زانو
ممکن است فردی که دچار افزایش وزن است از سلامت کافی برخوردار باشد ولی این امر نمی تواند تاثیرات منفی ناشی از آن در حین عمل جراحی و نتایج بعد از آن را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از عوارض جراحی تعویض مفصل زانو که در افراد دچار وزن بالا به مراتب بیشتر خواهد بود عبارتند از:
- بروز عوارض کلی بالاتر و میزان بالاتری از عفونت سطحی زخم ، عفونت مفصل مصنوعی ، مشکلات ترمیم زخم یا تأخیر در بهبود زخم در مقایسه با بیماران غیر چاق (مکانیسم دقیق این مسئله مشخص نیست ، اما این ممکن است تا حدی با ضعف پاسخ ایمنی در بیماران چاق توضیح داده شود و یا ممکن است طولانی تر بودن زمان جراحی در این افراد خطر عفونتهای بعد از عمل را افزایش دهد)
- افزایش احتمال نیاز به جراحی رویژن میان مدت تا بلند مدت به دنبال TKA اولیه
- تعویض مفصل زانو کمک می کند درد تا حد زیادی تسکین یابد و فرد را قادر به زندگی کاملتر و فعال تر کند. با این حال ، اگر چاقی دارید ، هرگز به افزایش تحرک و دامنه حرکتی که یک بیمار با وزن طبیعی تجربه کرده است ، دست نخواهید یافت. فردی که از وزن مناسب تری برخوردار است نسبت به فرد دچار چاقی شدید ، دامنه ی حرکتی مناسب تری بعد از عمل تعویض مفصل خواهد داشت
- مشکلات مربوط به پروتز جایگذاری شده مانند شکستن، شل شدن و یا جابجایی مفصل مصنوعی
- لخته شدن خون
- آمبولی ریوی (لخته شدن خون در ریه ها)
کاهش خطر بروز عوارض
به طور کلی کاهش وزن قبل از جراحی تعویض مفصل می تواند بیمار را در کسب نتایج رضایت بخش یاری دهد.
بیماران کاندید تعویض مفصل زانو که وزن بالایی دارند، باید در مورد تمام جوانب تاثیر گذار در جراحی ، افزایش خطر شکست و احتمال عملکرد پایین تر کاملاً مطلع شوند. بنابراین حتی اگر فرد در وزن فعلی خود احساس تناسب و سلامتی می کند، پزشک از بیمار می خواهد قبل از انجام جراحی گام هایی برای به حداقل رساندن عوارض احتمالی در حین عمل جراحی و یا نتایج حاصل از آن بردارد.
در بیشتر موارد، تعویض کامل مفصل یکی از روش های انتخابی درمان است. به همین دلیل، ممکن است پزشک برای به تأخیر انداختن جراحی تعویض مفصل زانو، با به کار بردن درمان های غیر جراحی ( مانند داروها و فیزیوتراپی ) زمان جراحی را به تعویق انداخته و به بیمار توصیه کند قبل از عمل لاغر شده و BMI خود را کاهش دهد.
