بورس ها کیسه های کوچک ، نازک و لغزنده پر از مایع سینوویال هستند که بین ساختارهای متحرک سیستم اسکلتی عضلانی ، پوست و استخوان یا مفاصل قرار دارند و به کاهش اصطکاک بین استخوان و بافت های نرم کمک می کنند.
التهاب بورس باعث تولید مایعات اضافی شده و منجر به تورم و تحریک می شود که به آن بورسیت می گویند. این التهاب می تواند در اثر فشار طولانی مدت ، استفاده بیش از حد ، آسیب مستقیم یا ضربه ، آرتروز ، آرتریت التهابی و … ایجاد شود.
بورسیت سپتیک یا عفونی (Septic bursitis) زمانی اتفاق می افتد که عفونت باعث التهاب بورسا شود.
بورسیت سپتیک در اغلب موارد در بورس های سطحی (بورسی که در زیر پوست قرار دارد) اتفاق می افتد مانند بورس پرپاتلار در ناحیه زانو و بورس الکرانون در نوک آرنج.
بورسیت سپتیک بیشتر در مردان با میانگین سنی تقریباً 50 سال اتفاق می افتد و در بیشتر موارد به دلیل ضربه های تکراری ناشی از فعالیت شغلی (لوله کش ، نجار ، ورزشکاران و …) ایجاد می شود. همچنین در برخی افراد به علت بیماری های همراه احتمال بیشتری دارد که دچار بورسیت سپتیک شوند مانند افرادی که انواع خاصی از آرتروز التهابی دارند ، دیابت کنترل نشده، افرادی که داروهای سرکوب سیستم ایمنی مصرف می کنند ، نقرس ، آرتریت التهابی از جمله آرتریت روماتوئید
بورسیت سپتیک می تواند حاد ، عود کننده یا مزمن باشد.
برخلاف بورسیت آسپتیک (غیر عفونی) ، بورسیت سپتیک یک بیماری پزشکی بالقوه جدی است و توصیه می شود سریع به پزشک مراجعه کنید.
علت بورسیت سپتیک زانو
- هنگامی که باکتری ها یا سایر میکروارگانیسم های بدن وارد کیسه بورس شده و تکثیر می شوند: این اتفاق بیشتر در اثر میکروتروما یا ضربه ، برش ، خراش یا سوراخ شدن پوست در محل بورس رخ می دهد که می تواند منجر به ورود مستقیم باکتری ها به بورس و در نتیجه التهاب و عفونت شود (در 80 تا 90 درصد موارد ، استافیلوکوکوس اورئوس شایعترین ارگانیسم در بورسیت حاد سپتیک است و پس از آن گونه های استرپتوکوک)
- عفونت های پوستی و بافت نرم مانند سلولیت نیز می تواند منجر به بورسیت عفونی ثانویه شود.
- ورود میکروارگانیسم های عفونی از سایر نقاط بدن به بورس امکان پذیر است (اگرچه خیلی شایع نیست) به عنوان مثال ، ممکن است باکتری های ایجاد کننده آرتروز سپتیک بورس را آلوده کنند.
- در موارد بورسیت عفونی مزمن باید ارزیابی سریع عفونت سیستمیک صورت گیرد.
- بورسیت سپتیک همچنین می تواند در اثر آسپیراسیون (تخلیه بورس متورم) یا تزریق مفصلی کورتیکواستروئید به منظور تسکین علائم بورسیت غیر عفونی ایجاد شود.
تشخیص بورسیت سپتیک زانو
به طور کلی، ویژگی های بالینی بورسیت سپتیک گاهی اوقات از بورسیت غیر عفونی قابل تشخیص نیست . برای تشخیص دقیق باید آسپیراسیون آن و آنالیز خونی مانند شمارش سلول های خونی، CRP ، ESR انجام شود.
- گرفتن شرح حال از بیمار : ممکن است به آسیب اخیر ناحیه آسیب دیده یا برخی مشاغل اشاره شود
- معاینه فیزیکی : میزان تورم ، قوام (نرم ، محکم ، سخت) ، دامنه حرکت و درد مفصل مجاور، سلولیت همراه و هرگونه تورم غدد لنفی اطراف باید بررسی شود.
- MRIمورد نیاز نیست مگر اینکه شک به استئومیلیت یا آرتریت سپتیک وجود داشته باشد، و یا اگر پزشک در حال ارزیابی مورد شدید از بورسیت سپتیک باشد که ممکن است نیاز به اقدام جراحی داشته باشد
- ممکن است برای کمک به تشخیص یا رد سایر موارد پزشکی ، مانند آرتریت روماتوئید و نقرس ، از تستهای آزمایشگاهی اضافی روی مایع بورسی یا خون بیمار استفاده شود.
علائم بورسیت سپتیک زانو
- احساس درد یا حساسیت بیش از حد ناحیه بورس
- ورم ، اریتم ، قرمزی پوست و احساس گرما در ناحیه
- ممکن است علائم ضربه ، زخم و ضایعات همراه با علائم سلولیت یا بدون آن را داشته باشند.
- تب ممکن است وجود داشته باشد یا نداشته باشد
- حرکت مفصلی معمولاً در بورسیت سپتیک تحت تأثیر قرار نمی گیرد و احتمالاً با آرتروز سپتیک محدود می شود.
درمان
- گرچه بورسیت غیر عفونی را می توان با اقدامات محافظه کارانه با هدف کاهش التهاب کنترل کرد ، اما درمان بورسیت سپتیک همیشه آنتی بیوتیک لازم است.
- تزریق داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) می تواند برای کنترل درد و تزریق کورتیکواستروئیدها در مواردی که درد توسط NSAID قابل کنترل نیست انجام شود.
- ممکن است در بیمارانی که دچار نقص ایمنی هستند ، علائم و نشانه های سیستمیک نشان می دهند یا درگیری مفصلی دارند ، به بستری و درمان با آنتی بیوتیک درمانی داخل وریدی نیاز باشد.
- معمولا توصیه می شود در موارد خفیف مصرف آنتی بیوتیک حداقل 10 روز ادامه یابد و در موارد شدید بورسیت سپتیک ، تکرار و ادامه آنتی بیوتیک ها تا زمانی که مایعات بورس از علائم عفونی پاک شوند
درمان جراحی
موارد زیر ممکنن است به مداخلات جراحی نیاز داشته باشند:
- موارد شدید که به درمان دارویی فقط با آنتی بیوتیک پاسخ نمی دهند،
- موارد مزمن
- موارد عود کننده
که این مداخلات می تواند شامل موارد زیر باشند:
- آسپیراسیون همراه با آنتی بیوتیک های وریدی
- برش و تخلیه در صورت عدم امکان آسپیراسیون به دلیل محل قرارگیری
- جراحی باز
