تثبیت شکستگي هاي اندام تحتاني توسط پیچ و پلاک از روش های استاندارد و موفق درمان است. نقش پلاك و پیچها، ثابت نگهداشتن قسمت هاي شکسته و ایجاد مقداري تنش فشاري در ناحیه شکستگی به منظور شتاب دادن به روند جوش خوردن است.
شکستگي پلاک (plate breakage) يکي از عوارض اين روش درمان مي باشد که موجب طولانی شدن روند درمان می شود.
علت شکستگي پلاک
- وارد شدن نیروهای بیش از حد تحمل به پلاک و در نتیجه شکستگی آن
- وزن گذاري پيش از موعد بر اندام عمل شده و ندادن فرصت لازم برای جوش خوردن استخوان
- استفاده نکردن از محافظ خارجي (external-support)
- تکنیک غلط جراحی و استفاده از پلاک هایی که برای شکستگی مورد نظر به اندازه کافی قوی نیستند
- دیر جوش خوردن شکستگی
دلایل دیر جوش خوردن یا اصلا جوش نخوردن شکستگی می توان موارد زیر را نام برد:
- شدت زیاد شکستگی و خرد شدگی استخوان
- آسیب رسیدن به جریان خون استخوان در زمان شکسته شدن استخوان
- آسیب رسیدن به جریان خون استخوان در محل شکستگی در حین جراحی
- تکنیک غلط جراحی در جااندازی ناکافی قطعات شکسته شده
- بیماری هایی که موجب کاهش توانایی بدن در جوش دادن شکستگی می شود
علائم شکستگی پلاک
- احساس درد شدید یا تدریجی در اندام
- تغییر شکل اندام
- تورم
در برخی موارد ممکن است پلاک دچار شکستگی نشده باشد بلکه بتدریج خم شده و در نتیجه باعث تغییر امتداد قطعات شکسته شده و تغییر شکل استخوان و اندام شوند.
تشخیص
شکستگی پلاک معمولا توسط رادیوگرافی ساده تشخیص داده می شود.
درمان
در زمان بروز شکستگی پلاک ابتدا میزان جوش خوردن استخوان توسط پزشک بررسی می شود. چون این شکستگی در غالب اوقات همراه با عدم جوش خوردگی کامل استخوان ایجاد می شود، درمان شامل اقداماتی است که در نهایت موجب شوند استخوان به درستی و در امتداد مناسب جوش بخورد.
-
درمان غیر جراحی
در مواردی که بنا به تشخیص پزشک قطعات شکسته شده می توانند در امتدا صحیح جوش بخورند نیاز به عمل جراحی و یا خارج کردن پلاک شکسته شده نیست. در این شرایط از بریس یا گچ گیری استفاده می شود تا استخوان را برای مدت بیشتری بی حرکت کرده و زمینه برای جوش خوردن کامل آن فراهم شود.
-
درمان جراحی
مواردی که غالبا نیاز به عمل جراحی دارند عبارتند از:
- مواردی که روش های غیر جراحی نمی توانند استخوان را به اندازه کافی بی حرکت کنند
- قطعات شکسته شده جابجایی و یا کجی زیادی داشته باشند
- پزشک با بررسی استخوان متوجه می شود جوش خوردگی وجود ندارد و یا مقدار مختصری جوش خوردگی که ایجاد شده با شکسته شدن پلاک کاملا از بین رفته و قطعات استخوانی به هم اتصالی ندارند
هدف اصلی درمان جراحی به دنبال شکسته شدن پلاک ، جوش دادن استخوان های جوش نخورده است. در این موارد معمولا پلاک شکسته شده مانع جااندازی مناسب قطعات استخوان شده می شود ، بنابراین لازم است پلاک شکسته شده خارج شود. گاهی مواقع ممکن است قسمت هایی از آن قابل خارج کردن نبوده و یا تلاش برای خارج کردن آنها موجب آسیب بیشتری به استخوان شود ، در این موارد ممکن است قسمت هایی از پلاک باقی گذاشته شود.
سپس جااندازی قطعات شکسته شده استخوان انجام می گیرد و پلاک جدید قرار داده می شود. در برخی موارد نیز ممکن است از پیوند استخوان برای تسریع در جوش خوردن استفاده شود.
پیشگیری
بررسي بيماران مبتلا به شکستگي پلاک هاي به کار رفته دراندام تحتاني نشان داده است که دقت در پلاک گذاري، به کار بردن تعداد پيچ هاي قابل قبول در دو طرف خط شکستگي، جلوگيري از وزن گذاري پيش از موعد و استفاده از محافظ خارجي مثل آتل يا گچ در جلوگيري از شکستگي پلاک موثر است.
