آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL) در کودکان و نوجوان
امروزه افزایش چشمگیر ورود کودکان و نوجوانان به ورزش های حرفه ای، افزایش مشارکت در ورزشهای رقابتی، تمرینات ورزشی در سنین پایین، افزایش آگاهی از آسیب های رباط صلیبی قدامی (ACL) در کودکان و استفاده بیشتر از MRI برای تشخیص، باعث شده آسیب های ورزشی مانند پارگی های رباط صلیبی قدامی و منیسک زانو در کودکان و نوجوانان ( ۶ تا ۱۸ ساله ) به میزان قابل توجهی بروز یابد.
آسیبدیدگی رباط صلیبی در سنین کم و قبل از بلوغ، تا زمانی که استخوانهای کودکان هنوز به طور کامل شکل نگرفته است (دختران تا 14 سال و پسران تا 16 سال) باید جدی گرفته شود و تحت مراقبت و درمان خاص باشد بدین ترتیب از مشکلات طولانی مدت جلوگیری میشود.
درمان
به طور کلی روش درمان آسیبدیدگی رباط صلیبی برای کودکان ، برحسب سن و علایم آنها متفاوت است.
-
درمان غیرجراحی
پروتکل های توانبخشی و استفاده از درمانهای غیرجراحی برای بیماران جوان تر (سن اسکلتی 14 سال) با آسیب جزئی ACL می تواند موثر باشد. تغییر در فعالیتها ، استفاده از زانو بندهای مخصوص ، فیزیوتراپی و انجام حرکات کششی خاص ، تمرینات لازم به منظور برگرداندن حرکات زانو به وضع طبیعی و تقویت عضلات ران کمک موثری به برگشت بیمار به فعالیت های روزمره زندگی و بازگشت تدریجی به فعالیتهای ورزشی می کنند.
-
جراحی بازسازی ACL در کودکان و نوجوان
پارگی کامل ACL در بیماران نابالغ اسکلتی برای جلوگیری از افزایش آسیب باید تحت جراحی بازسازی قرار گیرد. درمان جراحی در این افراد با هدف بازگرداندن ثبات و پایداری زانو و جلوگیری از آسیب های پیشرونده غضروفی و یا مینیسک انجام می گیرد.
درمان جراحی بازسازی ACL باید در زمانی انجام شود که اسکلت بدن کامل شده و شکل گرفته باشد.
در سنین پایین خصوصا کمتر از ده سال ، ترجیحا انتظار کشیدن تا بلوغ کامل و انجام جراحی پس از این سن ارجحیت دارد، مگر در شرایطی که کودک در فعالیتهای معمول خود مشکل داشته باشد و یا تمایل به ادامه ورزش حرفه ای داشته باشد، که در این شرایط با جراحی های موقت و خارج مفصلی می توان موقتا پایداری زانو را بدست آورد تا فرد به فعالیت خود برگردد و سپس درسنین بالاتر جراحی بازسازی رباط انجام شود.
در سنین نزدیک ۱۴-۱۵ سال می توان از همان ابتدا جراحی بازسازی رباط صلیبی را انجام داد .
عوارض
به طور کلی، عوارض درمان جراحی کمتر از مدیریت غیر جراحی یا تأخیری است. با این حال احتمال برروز برخی عوارض وجود دارد. اغلب جراحی های بازسازی لیگامانی زانو ، ناچارا از صفحه رشد عبور می کند و این نگرانی وجود دارد که آیا مداخلات جراحی باعث اختلال رشد اندام خواهد شد یا خیر؟
سایر عوارض احتمالی عبارتند از : پارگی مجددACL ، رشد بیش از حد اندام ، ختلاف طول اندام، آرتروفیبروز ، سفتی زانو، عفونت بافت نرم ، اختلالات رشد و …
انتخاب بهینه در تکنیک جراحی، اتوگرافت بافت نرم، پروتکل های مناسب توانبخشی بعد از عمل، آموزش کافی و انتظار واقعی از جراحی، می توانند تا حد زیادی عوارض را کاهش داده و در میزان رضایت پس از عمل موثر باشد.
علت پارگی مجدد پس از بازسازی ACL
- سن
- تکنیک ضعیف جراحی
- توانبخشی
- بازگشت زودهنگام به ورزش (حداقل 9 ماه)
- آسیب جدید
پیشگیری
مطالعات نشان داده اند که 30٪ کودکان و نوجوانان پس از آسیب ACL به ورزش اصلی خود برنگشتند که به علل عملکرد ضعیف زانو، دلایل روانشناختی (ترس از آسیب دیدگی مجدد) و تغییر در اولویت فرد بوده است.
برای جلوگیری از آسیب ACL و همچنین ارزیابی می توان از پروتکل های پیشگیری از آسیب ACL و آموزش های لازم در این زمینه برای کودکان و نوجوانان ورزشکار استفاده کرد.