استئومیلیت (Osteomyelitis) یا عفونت استخوان عارضه ای است که بیشتر در متافیز استخوان های بلند اندام ها ( شامل استخوان ران ، استخوان درشت نی ، استخوان فیبولا و استخوان بازو) ودر قسمت هایی از استخوان که نزدیک به مفصل قرار دارند ایجاد می شود.
نواحی اطراف زانو شامل متافیز پایین استخوان ران و متافیز بالایی استخوان درشت نی جزو شایعترین محل های ابتلا به عفونت استخوان می باشند . درگیری کشکک نیز به ندرت دیده می شود.
علت:
- مواردی که در آن ارگانیسم های عفونت زا از طریق جریان خون به استخوان می رسند که این نوع اغلب در کودکان و نوجوانان و در پسران بیشتر بروز می یابد
- استئومیلیت به دنبال شکستگی های باز یا اعمال جراحی که عوامل عفونت زا مستقیما از محل زخم وارد بدن بیمار می شوند.
- وجود ایمپلنت های فلزی یا پیچ و پلاک در داخل استخوان جهت فیکساسیون شکستگی
- عمل جراحی اخیر در استخوان و به ندرت آلوده بودن محیط اتاق عمل
- سابقه قبلی عفونت استخوان
عواملی مانند بیماری های زمینه ای نظیر دیابت ، ضعف سیستم ایمنی ، نارسایی مزمن کلیه یا مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی، افراد سیگاری و یا مصرف مواد مخدر تزریقی یا اعتیاد به الکل احتمال بروز این عارضه را افزایش می دهند.
علائم :
مهمترین و شایعترین علائم این عارضه بصورت حاد عبارتند از:
- درد و تندرنس Tenderness (حساسیت و درد نقطه ای بدنبال فشار دادن آن ناحیه)
- تورم ، گرم بودن و گاهی قرمزی پوست نواحی اطراف اندام مبتلا
- تب
- بی حرکت نگه داشتن اندام مبتلا
تشخیص:
- آزمایش خون: هیچ آزمایش خونی بیانگر ابتلا و یا عدم ابتلا به استئومیلیت نیست. با این همه آزمایش خون به پزشک سرنخهایی برای انجام آزمایشهای بیشتر داده و کمک میکند تا درمانهای مورد نیاز را برای بیمار انجام دهد.
- تصویربرداری: اگرچه رادیولوژی اشعه ایکس هرگونه آسیب استخوانی را نشان میدهد، با این وجود در بیماران مبتلا به عفونت حاد استخوان باید چندین هفته از شروع عارضه گذشته باشد تا آسیب استخوانی در رادیولوژی قابل مشاهده باشد و متاسفانه ممکن است این زمان برای تشخیص بیماری و شروع درمان دیر باشد. بنابراین سایر روش های تصویربرداری مانند ام آر آی ، اسکن استخوان و توموگرافی کامپیوتری در مراحل اولیه برای کمک به تشخیص این بیماری بسیار کمک کننده هستند.
نمونه برداری استخوان : نمونه برداری از استخوان نوع میکروبی که باعث ایجاد عفونت شده را مشخص میکند و به پزشک کمک می کند آنتی بیوتیک مناسب برای درمان عفونت را تجویز کند.
درمان:
استئومیلیت یا عفونت استخوان عارضه ای جدی است که نیاز به درمان فوری با آنتی بیوتیک و گاهی اوقات عمل جراحی دارد.
درمان استئومیلیت همچنان چالش برانگیز است. کنترل عفونت معمولاً مدت زمان زیادی طول می کشد و به راحتی باعث سفتی زانو می شود. علاوه بر این ، هیچ پروتکل واحدی برای درمان سفتی زانو وجود ندارد.
روش های درمانی این عارضه می توانند شامل موار زیر باشند:
- درمان آنتی بیوتیکی (خوراکی یا وریدی)
- دبریدمان کافی (خالی کردن منطقه عفونی) کلید کنترل عفونتهای استئومیلیت پس از سانحه است.
- در صورتیکه جسم فلزی مانند پیچ یا پلاک در استخوان وجود دارد باید آنها را خارج کرد
- عمل جراحی و خارج کردن استخوان و بافت عفونی
- قطع عضو(به عنوان آخرین راه)
عوارض عدم درمان به موقع استئومیلیت:
درصورت درمان به موقع، نتیجه آن خوب خواهد بود ولی در صورت تاخیر یا عدم درمان ممکن است عوارض زیر ایجاد شود:
- انتشار عفونت از طریق جریان خون به سایر اندام ها
- سرایت عفونت به مفصل مجاور استخوان و ایجاد آرتریت سپتیک (عفونت مفصلی)
- تخریب صفحه رشد استخوان و بدنبال آن متوقف شدن رشد استخوان و کوتاهی آن و یا رشد نامتقارن و تغییر شکل استخوان
- تخریب شدید یا استخوان و از بین رفتن قسمتی از آن
- ضعیف شدن استخوان و شکستگی های پاتولوژیک استخوان
