غشای سینوویال (Synovial membrane) یک غشای بسیار نازک است که مفاصل بدن (زانو، لگن، مچ دست، شانه ها و پاها) را در بر می گیرد. غشای سینوویال با مایع سینوویال (مایع روان کننده) پر شده است که در حفره های مفصلی و غلاف های تاندون یافت می شود. سینوویوم ترشح مایع سینوویال را برعهده دارد.
سینوویال از آسیبهای ناشی از حرکت مکرر یا شوک ناگهانی به مفاصل بدن جلوگیری می کند و باعث تغذیه سلول ها و از بین بردن مواد زاید سلولی می شود.
التهاب ، تحریک و یا تخریب بافت سینوویال، سینوویت نامیده می شود. این عارضه می تواند باعث درد ، تورم ، ایجاد فشار یا کاهش دامنه حرکت مفصل، ایجاد توده و گرههای سفت اطراف مفصل ، احساس صدای پاپ یا کلیک در مفصل با حرکت یا فشار شود.
هنگامی که سینوویوم تحریک می شود، تولید مایع را افزایش می دهد، در نتیجه حساسیت به لمس، گرمی و تورم در اطراف مفصل ایجاد می شود و می تواند منجر به سینوویت مزمن یا حاد مفصلی شود که اگر به موقع کنترل و درمان نشود می توانند باعث تخریب غضروف سالم و استخوان مفصلی شود.
سینوویت می تواند به صورت حاد محدود به یک مفصل رخ دهد و یا می تواند در مفاصل متعدد بروز یابد و شامل یک عارضه مزمن از یک بیماری عمومی باشد.
به طور کلی سینوویت مفصل زانوها شایع ترین حالت آن است (80 درصد موارد ) و به میزان کمتر ممکن است در مفصل لگن، مچ پا یا شانه بروز یابد.
علل بروز سینوویت زانو
سینوویت زانو به دلایل متعددی، از جمله عفونت های مفصلی (نظیر آرتریت سپتیک)، ترومای مستقیم ، واکنش های آلرژیک، ضعف یا عدم تعادل عضلات، نقرس، سندرم استفاده بیش از حد، و بیماری های التهابی سیستمیک خود ایمنی (نظیر آرتریت روماتوئید) ، بیماری های عفونی ، بعضی تومورها ، افراد در معرض خطر تولید بیش از حد اسید اوریک (افراد با سابقه سرطان خون، لنفوم، پسوریازیس ، شیمی درمانی و …) ایجاد می شود . در برخی از موارد نیز دلیل اصلی سینوویت ممکن است ناشناخته باشد.
تشخیص سینوویت زانو
علامت اصلی سینوویت تورم مفصل است. مهم است که علل و بیماریهای دیگری که ممکن است علائم شبیه به سینوویت داشته باشند، بررسی شود.
- بررسی شرح حال بیمار
- معاینه بالینی
- آنالیز مایع سینوویال
- آزمایش خون، که به تعیین شدت التهاب و وضعیت کلی سلامتی سیستم ایمنی بدن و همچنین عملکرد کلیه و کبد کمک میکند
- تصویربرداری: رادیوگرافی ساده، سونوگرافی و اسکن استخوان، MRI
درمان سینوویت زانو
- سینوویت حاد را می توان با استراحت دادن به مفصل و خودداری از ورزش و سایر فعالیتهای بدنی سخت کاهش داد
- تورم مفصل مورد نظر را می توان با کمپرس یخ کاهش داد
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: اگر سینوویت در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می توان آن را با داروهای ضد التهاب بهبود بخشید
- فیزیوتراپی
- خارج کردن ماده سیال از زانو)این روش یک درمان موقت برای کاهش ناراحتی است)
- تزریق کورتیکواستروئید داخل مفصل زانو
- جراحی (آرتروسکوپی و یا سینوکتومی)
