ضعف عضلات و تاثیر آن بر آسیب های زانو
عضلات اطراف زانو شامل عضلات همسترینگ، عضلات چهار سرران و ساق پا، در جذب شوک و ثبات مفصل زانو نقش دارند.
انعطاف‌پذیری کم، ضعف و کاهش قدرت عضلات ناحیه زانو (به خصوص با بالارفتن سن )، باعث تداخل عملکرد بیومکانیک مفصل زانو، محدودیت حرکتی زانو و ایجاد درد شده و در نتیجه باعث کاهش فعالیت بیمار، ضـعف وآتروفـی بیشتر عضلات می شود.
- ضعف قابل توجه در عضلات ناحیه زانو می تواند باعث آسیب تاندون عضلات اطراف زانو نیز شود.
- در افرادی که قدرت عضلات همسترینگ ضعیف است، تحمل کمتری نسبت به فشار تمرین های ورزشی دارند و در نتیجه احتمال کشیدگی و آسیب عضلات بیشتر خواهد شد
- عدم قدرت عضلانی کافی در عضلات چهارسرران، می‌تواند در بروز مشکلات زانو تاثیر داشته باشد. هرچه قدر که عضلات ران پا ضعیف‌تر باشند، مفصل زانو کمتر پشتیبانی می‌شود و فشار بیشتری بر آن وارد می‌شود. با وارد آمدن فشار بیشتر بر زانو، احتمال بروز مشکلات مرتبط با مفصل زانو نیز بسیار بیشتر است. خطر تحلیل غضروف زانو در افراد دارای ضعف چهار سر ران افزایش می یابد.
طبق مطالعه های انجام شده، تأثیر مداخله های تمرینی و انجام تمرینهای ترکیبی تقویت عضله های اطراف هیپ و چهارسرران می تواند باعث کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل زانو در افراد مبتلا به سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی- رانی) شود.
تاثیر مداخلات توانبخشی:
مداخلات توانبخشی با هدف بهبود قدرت عضلات پا و افزایش انعطاف پذیری آنها می تواند
- به طور موثری از دردهای مزمن ناحیه زانو پیشگیری کند یا آن را کاهش دهد
- در بهبود عملکرد فیزیکی ، کنترل حرکتی یا تعادل فرد موثر باشد
- به محافظت از زانوها در برابر آسیب بیشتر کمک کند
- خشکی صبحگاهی افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو را کاهش می دهد.
بنابراین پیشنهاد می شود حتی اگر بیمار با مشکل ساختاری در زانو مانند آرتروز مواجه است ، از انجام تمرینات کشش و تقویت زانو که تمرکز زیادی بر روی عضلات چهار سر ران و عضله همسترینگ دارند صرف نظر نکند.
بهترین تمرینات برای افراد مبتلا به مشکلات ساختاری زانو شامل تمرینات هوازی مانند راه رفتن روی سطح صاف ، استفاده از دوچرخه ثابت ، شنا و ایروبیک در آب است. از انجام فعالیتهایی که باعث ایجاد فشار اضافی بر روی زانوها می شوند مانند زانو زدن ، خم کردن عمیق زانو و دویدن روی سطوح سختی مانند آسفالت یا بتن به ویژه دویدن در سراشیبی جلوگیری شود. علاوه بر این، طبق بررسی های انجام گرفته مداخلات ورزشی مزایای قابل توجهی در عملکرد‌های اجتماعی در مبتلایان به درد مزمن زانو و آرتروز زانو ایجاد می‌کند.
دکتر سلیمانها
متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ( mehran soleymanha )
استاد تمام گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و عضو انجمن جراحان زانو و آسیب های ورزشی
کلینیک زانوی رشت (rasht knee clinic)
