همسترینگ صدا دهنده – Snapping hamstring
آناتومی
عضلات همسترینگ شامل سه عضله می باشند که در پشت ران قرار دارند. این سه عضله عبارتند از:
- عضله دو سر ران Biceps Femoris: این عضله در خلف و خارج ران قرار دارد و دارای یک سر بلند (Long Head) و یک سر کوتاه (Short Head) می باشد.
- عضله سمی تاندینو Semitendinosus: که در خلف و داخل ران قرار دارد. (سطحی)
- عضله سمی ممبرانو Semimembranosus: این عضله در خلف و داخل ران زیر عضله سمی تاندینو قرار دارد. (عمقی)
عضلات سمی ممبرانو، سمی تاندینو و سر بلند عضله دو سر، در بالا از پایین ترین قسمت استخوان هیپ، که به آن توبروزیته ایسکیوم Ischial tuberosity می گویند و سر کوتاه عضله دو سر از سطح پشتی استخوان ران شروع می شوند.
عضله دو سر ران به قسمت خارجی سر استخوان فیبولا و کندیل خارجی استخوان تیبیا متصل شده و عضلات سمی ممبرانو و سمی تاندینو به بالا و داخل استخوان تیبیا اتصال می یابند.
به استخوان ها مشخص می باشد
چون این سه عضله نزدیک به هم قرار گرفته و تقریبا کار یکسانی انجام می دهند به مجموعه آنها یک نام یعنی عضلات همسترینگ می گویند.
همسترینگ صدا دهنده
Snapping hamstring یا همسترینگ صدا دهنده بیماری نادری بوده اما می تواند در بیماران، باعث ناتوانی های قابل توجهی شود.
شایع ترین فرم بیماری، همسترینگ صدا دهنده خارجی (مربوط به عضله دو سر ران – biceps femoris) می باشد.
در همسترینگ صدا دهنده خارجی، به دنبال آسیب فیزیکی یا اختلال مادرزادی سرهای بلند و کوتاه عضله دو سر ران، به محل طبیعی خود (قسمت خلفی و خارجی سر فیبولا) متصل نیستند. و زمانی که بیمار به حالت اسکات می نشیند، تاندون عضله دو سر ران، روی سر استخوان فیبولا جا به جا شده و هنگام بلند شدن تاندون به صورت صدا دار (Snapping) به جای خود بر می گردد. در این بیماران به علت نزدیکی و مجاورت عصب پرونئال مشترک با تاندون عضله دو سر ران علائم بی حسی و گزگز اندام تحتانی نیز مشاهده می شود.
همسترینگ صدا دهنده داخلی نیز معمولا به دنبال گیر افتادن تاندون های همسترینگ در بافت اسکار در زمان خم کردن کامل یا باز کردن کامل زانو می باشد.
علائم همسترینگ صدا دهنده
- درد عمیق در مفصل زانو هنگام نشستن (وضعیت deep squat)
- شنیدن یا حس کردن صدای تق هنگام بلند شدن از حالت نشسته
- بی حسی یا حس گزگز در خارج زانو هنگام انجام فعالیت
علائم بیماری در همسترینگ صدا دهنده داخلی و خارجی با وجود منشا متفاوت اغلب مشابه می باشد.
تشخیص همسترینگ صدا دهنده
پس از گرفتن شرح حال، بیمار معاینه می شود. در معاینه لمس محل اتصال تاندون دو سر ران به استایلوئید استخوان فیبولا دردناک می باشد. همچنین نشستن بیمار (به حالت اسکات – deep squat) باعث تشدید علائم می شود. پزشک با گذاشتن انگشت خود روی محل اتصال تاندون های عضلات همسترینگ به استخوان تیبیا یا فیبولا از عامل ایجاد صدا و علائم بیمار اطمینان حاصل می کند.
از رادیوگرافی ساده برای رد نمودن استئوکندروما و بیماری های دیگری که می توانند موجب علائم مشابه شوند استفاده می شود.
همچنین از MRI با برش های نازک می توان برای تایید تشخیص و رد نمودن بیماری های دیگر با علائم مشابه، مانند پارگی شاخ خلفی منیسک، کیست بیکر و … استفاده نمود. در همسترینگ صدا دهنده خارجی (با منشا تاندون عضله دو سر ران) به کمک MRI می توان اتصال غیر طبیعی تاندون عضله دو سر ران به سر فیبولا را تایید نمود.
فلش زرد در تصویر محل نامناسب اتصال تاندون سر کوتاه عضله دو سر ران
به استخوان تیبیا را نشان می دهد.
درمان همسترینگ صدا دهنده
درمان همسترینگ صدا دهنده خارجی (با منشا تاندون عضله دو سر ران) معمولا جراحی و اتصال مجدد تاندون عضله دو سر ران به محل طبیعی خود بر روی سر استخوان فیبولا و یا خارج سازی قسمتی از سر استخوان فیبولا می باشد.
(a) تاندون عضله دو سر ران
(b) محل سر استخوان فیبولا
درمان همسترینگ صدا دهنده داخلی نیز به کمک جراحی و آزادسازی تاندون عضله سمی ممبرانو یا سمی تاندینو می باشد.
همراهان عزیز برای مشاهده گیر افتادن عصب پرونئال مشترک کلیک کنید.
همراهان عزیز برای مشاهده مشکلات و بیماری های زانو کلیک کنید.
متخصص ارتوپدی – فوق تخصص جراحی زانو در رشت
