آرتروز زانو که تحت عنوان تخریب غضروف مفصل زانو، ضایعات غضروفی منتشر مفصل زانو یا DJD هم نامیده می شود، معمولا در افراد میانسال و مسن دیده می شود.
مهمترین عوامل ایجاد آرتروزمفصل زانو عبارتند از:
- تروماهای زانو ( آسیب هایی مانند ضربه و فشار ناگهانی به مفصل زانو مانند فشار ناشی از تصادف ، شکستگی زانو و کشیدگی و پارگی لیگامان ها ) که منجر به تحلیل رفتن بافت غضروفی درون زانو شده اند
- کشیدگی عضلات یا فشار آوردن بیش از حد به زانو به دفعات زیاد در طول سال ها
- عادات غلطی مانند دوزانو و چهار زانو نشستن
- دفورمیتی‌های مفصل زانو (پای ضربدری و پای پرانتزی)
- ابتلا به بیماری‌های مفصلی (مانند آرتریت روماتوئید و بیماری عفونی در مفصل و…)
- عوامل ژنتیکی
- اضافه وزن
علائم بالینی
- درد هنگام حرکت ، این دردها ماهیت مکانیکی دارند و فرد ذکر می کند خصوصا عصرها بیشتر است و معمولا در هنگام حرکت دادن زانو یا بعد از یک فعالیت ورزشی یا بعد از یک پیاده روی طولانی درد بیشتر بوده و با استراحت کردن بهتر می شود
- با خم و راست کردن زانو درد بیشتر می شود (فرد در بالا رفتن از پله ها دچار مشکل می شود)
- این دردها همراه با احساس خراشیدگی و صدای قژقژ یا کلیک در مفصل زانو است.
- خشکی زانو ( به خصوص بعد از استراحت دادن زانو که بعد از دقایقی با حرکت دادن زانو بهتر می شود)
- ضعف عضلانی شدید در بالا و پایین زانو
- انحراف مفصل زانو (پرانتزی شدن) در برخی موارد
روش های تشخیصی آرتروز زانو
مهمترین روش تشخیصی آرتروز زانو بعد از شرح حال و معاینه بیماران ، انجام رادیوگرافی ساده ایستاده و نیمرخ اندام تحتانی است. و در اغلب موارد نیاز به هیچ اقدام دیگری نظیر MRI یا آرتروسکوپی نیست.
روش های درمان
درمان های غیرجراحی
در موارد متوسط آرتروز زانو استفاده از روش های زیر می توانند به کاهش علائم بیماری کمک کنند :
- با تغییر شرایط زندگی
- انجام فیزیوتراپی
- مصرف دارو : مسکن ها ، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، کورتیکواستروئید ها ( به صورت خوراکی و یا تزریق مستقیم داخل مفصل زانو ) ، مکمل های غضروف ساز
درمان جراحی
در صورتیکه هیچ کدام از روش های درمانی غیر جراحی کمکی به کاهش علائم ناشی از آرتروز زانو نکند انجام جراحی زانو تجویز می شود. در اغلب موارد زیر بیمار نیاز به عمل جراحی تعویض مفصل زانو دارد چون روش های دیگر باعث بهبودی فرد نخواهند شد:
- بیمارانی که تخریب کامل غضروف مفصلی دارند
- بیمارانی که انحراف زانو پرانتزی و یا ضربدری شدید پیدا می کنند
- اختلال عملکرد شدید ایجاد شده باشد
- اختلاف محور اندام خیلی زیاد شده باشد
