جراحی زانوی پرانتزی
جراحی زانوی پرانتزی، پای پرانتزی یکی از شایع‌ترین بیماری‌‌های انحراف استخوانی می باشد. تغییر و انحراف پاها از محور مستقیم استخوان پا و افزایش فاصله بین زانوها از جمله نشانه های مشهود این ناهنجاری محسوب می شود. در حالت عادی وقتی سر پا مستقیم می ایستید و مچ پاهایتان را به هم می چسبانید زانوهایتان هم در کنار یکدیگر قرار گرفته و فاصله کمی با هم دارند. در مواردی که زانو ها فاصله گرفته و به طرف خارج انحراف دارند، به این تغییر شکل اندام، زانوی پرانتزی واروس یا ژنوواروم گفته می شود.
علت به وجود آمدن پای پرانتزی
پرانتزی شدن پاها می تواند به علل مختلفی ایجاد شود:
- شکستگی های اطراف زانو
- عفونت یا تومورهای داخل استخوان
- استئوکندروز و تخریب صفحه رشد انتهای فوقانی تیبیا
- پوکی استخوان
- بیماری های متابولیک و تغذیه ای مثل راشیتیسم
- بد جوش خوردن شکستگی های اطراف مفصل زانو
- بیماری های نادر مثل دیسپلازی های استخوانی و استئوژنزامپرفکتا
عوارض زانوی پرانتزی
در موارد خفیف زانوی پرانتزی اغلب مشکل خاصی ایجاد نمی شود ولی در موارد شدید انحراف زانو یا در مواقعی که بیمار اضافه وزن شدید داشته و یا در سنین بلوغ باشد ، به علت اینکه فشار وزن بطور مساوی در سطح غضروف مفصل زانو پخش نمی شود ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد که عبارتند از:
- تخریب غضروفی و ساییدگی در طرف داخل زانوها
- آرتروز زودرس
- دردهای انتشاری به مفصل های لگن ویا قوزک پا
- آسیب منیسک‌ها و رباط‌های MCL و ACL زانو و در نتیجه احساس ناپایداری زانو
- کاهش ارتفاع اندام تحتانی و کوتاهی قد
- اختلال در هنگام راه‌رفتن
- عدم توزیع وزن نرمال روی کف پا (معمولا ساییدگی لبه خارجی کف کفش)
روش های درمان پای پرانتزی در بزرگسالان
بسته به شدت انحراف پا و شرح حال بیمار روش های استئوتومی مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. هرچه زمان مراجعه سریعتر باشد درصد میزان موفقیت درمان و بهبود عارضه بیشتر می‌شود. راهکارهای درمانی عبارت‌اند از:
- اپی فیزیوزیس ( این روش در کودکان تا سن بلوغ قابل انجام است)
- استئوتومی
درمان جراحی زانوی پرانتزی
پس از جراحی زانوی پرانتزی و اصلاح ژنوواروم، نیروی وزن که تا قبل از جراحی بیشتر به قسمت داخلی مفصل زانو اعمال می شد بطور مساوی بین قسمت های داخل و خارج زانو تقسیم شده و فشار به قسمت داخلی کمتر می شود. این کاهش فشار باعث کاهش درد بیمار شده و از سرعت پیشرفت ساییدگی مفصل کاسته می شود.
مواردی که اندیکاسیون جراحی زانوی پرانتزی دارند شامل:
- در افرادی که بجز تغییر شکل پرانتزی زانو ، بیمار در قسمت داخلی زانو مفصل زانو درد داشته باشد و یا به صورت همزمان پارگی منیسک داخلی یا ضایعات غضروف مفصلی داشته باشد، پس از بررسی های لازم توسط پزشک در مورد علت ایجاد درد، اگر علت درد زانو شروع آرتروز و سائیدگی در قسمت داخلی مفصل زانو باشد، عمل جراحی و اصلاح محور اندام توصیه می شود.
- چنانچه درجه ی پای پرانتزی بیش از حد شود: در این موارد جراحی اصلاح انحراف زانو ضرورت می یابد، در غیر این صورت ممکن است فرد دچار آرتروز زودرس زانو شود.
- در سنین بالا و به ویژه در خانم ها که آرتروز سمت داخل زانو شایع است: در این موارد به دلیل این که غضروف سمت داخل زانو نازک می شود و فاصله مفصل در این ناحیه کم می شود، پای پرانتزی به وجود می آید . البته در صورتیکه آرتروز شدید باشد، دیگر عمل جراحی و صاف کردن فایده ندارد و باید عمل جراحی تعویض مفصل زانو انجام گیرد .
اگر تنها مشکل فرد نارحتی از شکل ظاهری زانوی پرانتزی است، در این صورت جراحی اصلاح شکل زانو، حکم یک عمل جراحی زیبایی را دارد. باید در این مورد با پزشک متخصص مشورت کرده و مانند هر عمل جراحی دیگر ریسک های جراحی را در نظر بگیرید. سوالات متداول درباره جراحی پای زانو را بخوانید.
عوارض این جراحی می توانند شامل موارد زیر باشند:
عفونت ، جوش نخوردن یا دیر جوش خوردن محل جراحی، آسیب به عروق یا اعصاب ناحیه جراحی، لخته شدن خون در عروق ساق و یا ایجاد درد زانو بعد از جراحی
در این قسمت نمونه ای از عمل جراحی اصلاح پای پرانتزی (استئوتومی) را مشاهده می نمایید:
