اسپاسم و گرفتگی عضلات اطراف زانو
اسپاسم و گرفتگی عضلات زانو یکی از شایع ترین مشکلات ناحیه زانو است. این گرفتگی یا اسپاسم به صورت انقباض غیرقابل‌کنترل و غیرارادی عضلات ناحیه زانو بروز می یابد. در برخی موارد، افراد در هنگام خواب دچار اسپاسم می‌شوند و درد ناشی از گرفتگی ممکن است باعث بیدار شدن و اختلال در خواب شود.
این عارضه متفاوت از قفل شدگی زانو است. به طور کلی گرفتگی عضلات زانو مربوط به عناصر خارج مفصلی مانند عضلات و تاندون ها و برخی لیگامان های خارج مفصلی است اما قفل شدن مفصل مربوط به عناصر درون مفصل مانند منیسک و برخی لیگامانهای داخل مفصلی و نیز قطعاتی از بافت‌های شل شده غضروف است که در داخل مفصل گرفتار می‌شوند.
علل گرفتگی عضلات اطراف زانو
معمولا اسپاسم ها و گرفتگی های عضلات زانو به علت خستگی یا فشار عضلانی و یا آسیب شدید ناگهانی ناحیه زانو ایجاد می شود. در این شرایط فعالیت زیاد مفصل زانو و عضلات اطراف آن باعث خستگی مفرط این عضلات و ایجاد التهاب در آنها شده و در نتیجه اسپاسم و گرفتگی عضلات ناحیه زانو می شود.
با این حال، گاهی اوقات گرفتگی عضلات زانو می تواند علائم بیماری باشد که نیاز به بررسی و مراقبت پزشکی دارد. این مشکلات ساختاری در داخل مفصل زانو می تواند شامل: مشکلات فرسایشی مانند استئوآرتریت (آرتروز پیشرونده)، برخی بیماری های التهابی (نظیر آرتریت روماتوئید)، نرمی غضروف مفصلی، اختلالات الکترولیتی ، تحریک عصبی ، سیاتیک و … باشد، که در برخی موارد فرد حتی پس از فعالیت های معمول نیز دچار گرفتگی عضلات زانو می شود.
درمان گرفتگی عضلات اطراف زانو
انتخاب درمان این عارضه به تشخیص پزشک و عامل ایجاد گرفتگی عضلات زانو بستگی دارد.
چنانچه فشار فیزیکی و ضعف عضلات عامل این مشکل باشد، پس از رفع گرفتگی حاد، ورزش درمانی شامل انجام تمرینات ورزشی کششی بر روی عضلات اطراف زانو و تقویت عضلات اطراف مفصل، به کاهش درد و گرفتگی زانو کمک کرده و دامنه حرکتی زانو را بهبود می بخشد.
در صورتیکه مشکلات داخل مفصلی باعث بروز این عارضه شده باشد باید تشخیص و درمان علل زمینه ای انجام شود.
روش های زیر می توانند در بهبود موارد حاد گرفتگی عضلات اطراف زانو و بازیابی توان حرکتی زانو موثر باشند:
- استراحت و بی حرکتی زانو
- استفاده از زانو بند های کشی
- استفاده از پمادها و روغن های موضعی جهت ماساژ ناحیه زانو
- کمپرس سرد در مراحل حاد و یا کیسه آب گرم در موارد مزمن
- فیزیوتراپی
- لیزردرمانی
- استفاده از ضد دردهای ساده
در مواردی که گرفتگی یا اسپاسم عضلات ناحیه زانو با درد ، ضعف ، مشکل تعادل همراه باشد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ( mehran soleymanha )
استاد تمام گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و عضو انجمن جراحان زانو و آسیب های ورزشی
کلینیک زانوی رشت (rasht knee clinic)
