پیوند منیسک (Meniscal Transplant)
منیسک های زانو بافت هایی از جنس فیبروکارتیلژ هستند که به بافت غضروف شبیه بوده اما به مراتب از آن محکم تر و منعطف تر هستند. منیسک ها مانند بالشتک هایی C شکل در بین دو استخوان تیبیا (درشت نی) و فمور (استخوان ران) قرار گرفته و اعمالی مانند: جذب کردن نیرو، ثبات بخشیدن به مفصل زانو، افزایش سطح تماس دو سطح مفصل و در نتیجه کاهش فشار را به عهده دارند.
جراحی در کودکان
در کودکانی که به دنبال منیسک دیسکوئید جراحی می شوند و یا بیماران جوانی که به دنبال پارگی ریشه منیسک، منیسککتومی (جراحی خارج سازی کامل یا قسمتی از منیسک) می شوند. با خارج سازی منیسک، ممکن است غضروف سطح مفصلی که وظیفه اش محافظت از استخوان های مفصل است فرسوده و دچار خوردگی شود. به دنبال آن استخوان های تیبیا و فمور با هم تماس پیدا کرده و روی هم کشیده می شوند. در نتیجه بیمار دچار درد در زانو و همچنین تغییرات دژنراتیو (که نهایتا می تواند منجر به آرتروز زانو شود) می گردد.
هدف از جراحی پیوند منیسک
هدف از جراحی پیوند منیسک این است که قبل از آسیب رسیدن به غضروف مفصلی و نهایتا آرتروز زانو، منیسک جایگزین شود. پس از جراحی پیوند منیسک، درد در مفصل زانو کاهش می یابد و همچنین ابتلا به آرتروز مفصل زانو را به عقب می افتد.در بیماران مسنی که پس از خارج سازی منیسک دچار درد در زانو می شوند برای جلوگیری از پیشرفت تغییرات دژنراتیو به آرتروز زانو، درمان انتخابی تعویض مفصل زانو می باشد. اما در بیماران فعال جوان تر کمتر از 30 سال (معمولا کودکان و نوجوانا) می توان از درمان جایگزین، یعنی پیوند منیسک استفاده نمود.جراحی پیوند منیسک برای بیمارانی که دچار آرتروز متوسط یا شدید مفصل زانو شده اند کمک کننده نیست.
جراحی پیوند منیسک
در جراحی پیوند منیسک، منیسک آسیب دیده یا خارج شده، توسط منیسک اهدایی از فردی که دچار مرگ مغزی شده، جایگزین می شود. این بافت اهدایی از فرد دیگر، آلوگرافت نام دارد.
طریقه عمل جراحی
عمل جراحی پیوند منیسک معمولا به روش آرتروسکوپی انجام می شود. در جراحی به روش آرتروسکوپی از طریق یک شکاف کوچک، دوربین کوچکی به داخل زانو فرستاده شده و تصویر فضای داخل زانو در مانیتور نمایش داده می شود، همچنین ابزارهای جراحی از طریق شکاف کوچک دیگری وارد زانو می شوند.
ابتدا بقایای منیسک آسیب دیده از مفصل خارج می شود، سپس منیسک اهدا شده در داخل فضای مفصلی در جای خود قرار داده می شود. برای ثبات بیشتر منیسک پیوندی در محل خود علاوه بر دوخته شدن با بخیه، از فیکساسیون استخوانی نیز استفاده می شود. در فیکساسیون استخوانی از bone plug یا bone bridge استفاده می شود.
پیوند منیسک داخلی
در تصویر زیر پیوند آلوگرافت منیسک داخلی مشاهده می شود. منیسک پیوندی به کمک بخیه در محل خود دوخته شده و ریشه های منیسک به کمک دو bone plug (قدامی که با فلش بزرگ و خلفی با فلش کوچک مشخص شده) که از تونل های داخل استخوانی عبور می کنند در جای خود فیکس شده اند.
در تصویر زیر پیوند آلوگرافت منیسک خارجی مشاهده می شود. منیسک پیوندی به کمک بخیه و bone bridge در جای خود فیکس شده است.
همراهان عزیز برای مشاهده آناتومی و عملکرد منیسک زانو کلیک کنید.
همراهان عزیز برای مشاهده ترمیم ریشه منیسک کلیک کنید.
متخصص ارتوپدی – فوق تخصص جراحی زانو در رشت
