انتخاب نوع گرافت در جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی
انتخاب نوع گرافت در جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی
معمولا افراد که دچار پارگی کامل رباط صلیبی قدامی (ACL) می شوند تحت جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی قرار می گیرند. زمانی که تصمیم به جراحی گرفته می شود، باید مشخص گردد که از چه نوع گرافتی برای بازسازی رباط صلیبی قدامی استفاده شود. منابع مختلف تاندون برای بازسازی وجود دارد که هر یک مزایا و عوارض خاص خود را دارند. پزشک جراح با در نظر گرفتن شرایط بیمار بهترین گزینه و روش درمانی را انتخاب می کند.
- اتوگرافت (Autograft) بافتی که از بدن خود بیمار گرفته می شود، بهترین و رایج ترین انتخاب جهت بازسازی بخصوص در جوانان می باشد. مطالعات نشان داده اند که پیوند های اتوگرافت معمولا موفق تر می باشند.
- الوگرافت (Allograft) در این روش از بافت اهدایی از جسد استفاده می شود. کاهش مدت زمان جراحی و کاهش تعداد و طول برش های جراحی از مزایای استفاده از بافت الوگرافت می باشند. در عین حال شانس بیشتر پارگی مجدد و خطر انتقال برخی بیماری های عفونی می تواند از عوارض استغاده از الوگرافت باشد.
عوارض استفاده از الوگرافت در بازسازی رباط صلیبی قدامی
- شانس بیشتر پارگی نسبت به اتوگرافت (3 برابر)
- افزایش احتمال عفونت
- خطر انتقال بیماری
امروزه الوگرافت در افراد با چاقی شدید، افراد بالای 45 سال، افراد با شلی لیگامانی، بازسازی های چند لیگامانی، اعمال جراحی مجدد (رویژن) به کار می رود.
انواع اتوگرافت های مورد استفاده در جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی
اتوگرافت استفاده شده در جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- پاتلا-تاندون پاتلا-تیبیا (bone-patella-bone) (قسمتی از استخوان کشکک- تاندون پاتلا-قسمتی از استخوان تیبیا)
دو انتهای تاندون پاتلا استخوانی بوده که کمک می کند بعد از جراحی ترمیم سریع تر صورت گرفته و همچنین بافت در جای خود محکم تر قرار بگیرد. بازسازی ACL با اتوگرافت تاندون پاتلا می تواند انتخاب مناسبی برای ورزشکاران حرفه ای و بیماران جوان می باشد.
اشکال این روش:
- درد بعد از عمل در محل برداشت گرافت
- درد هنگام زانو زدن که ممکن است تا مدتها بیمار را اذیت کند
- تاندون همسترینگ
در این گرافت تاندون های گراسیلیس (Gracilis) و سمی تندینیوس (Semitendinosus) دولایه یا سه لایه شده و سپس به عنوان گرافت استفاده می شوند. گرافت تاندون همسترینگ برای بیمارانی که فعالیت کمتری دارند مناسب است. این گرافت نسبت به گرافت تاندون پاتلا مخصوصا در ورزشکاران حرفه ای با میزان شکست بیشتری مواجه می شود.
این روش شایع ترین گرافت استفاده شده در دنیا می باشد.
- تاندون چهار سر ران
از این گرافت در تعداد کمی از بیماران استفاده می شود. یک سوم میانی تاندون چهار سر ران (با یا بدون بخش استخوانی از استخوان پاتلا) در این گرافت استفاده می شود.
- بازسازی ACL به کمک گرافت Peroneus longus tendon
بازسازی ACL به کمک گرافت پرونئوس لانگوس از روشهای جایگزین است که امروزه در حال رایج تر شدن می باشد. برخی مطالعات نشان داده اند که استفاده از تاندون عضله پرونئال لونگوس برای بازسازی ACL با نتایج بالینی خوبی همراه است.
دکتر سلیمانها
متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ( mehran soleymanha )
استاد تمام گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و عضو انجمن جراحان زانو و آسیب های ورزشی
کلینیک زانوی رشت (rasht knee clinic)