شل شدن (Loosening) مفصل مصنوعی زانو
علیرغم تمام تمهیدات به کار رفته در جهت اتصال محکم بین مفصل مصنوعی و استخوان، باز هم بعد از مدتی ممکن است این اتصال ( چه در نوعی سیمانی و چه در نوع بدون سیمان) شل شده و مفصل مصنوعی به تدریج لق شود.
شل شدن یا Loosening یکی از اصلی ترین مشکلات تعویض مفصل زانو در دراز مدت محسوب می شود و شایعترین عاملی است که موجب می شود بیمار مجددا تحت عمل جراحی تعویض مفصل (جراحی رویژن مفصل زانو) قرار گیرد.
مفصل مصنوعی ممکن است پس از گذشت چند سال از عمل جراحی شل شود و یا ممکن است حتی تا سی سال هم محکم در جای خود باقی بماند. اینکه چند سال بعد از جراحی این عارضه بروز کند به عوامل متعددی مانند نوع مفصل مصنوعی، تکنیک عمل جراحی، استحکام استخوان بیمار، فشاری که بیمار به مفصل مصنوعی وارد می کند و عوامل دیگر بستگی دارد.
علت شل شدن مفصل مصنوعی زانو چیست
- پروتز جایگذاری شده در مفصل زانو ممکن است بر اثر نیروهای مکرری که در طی زمان به مفصل مصنوعی وارد می گردند، تصادف، اعمال فشار زیاد یا حتی زمین خوردن های شدید، لق و یا حتی دچار شکستگی شود.
- گاهی به علت فعالیت های سنگین یا وزن زیاد بیمار مفصل مصنوعی در جای خود شل شده و ایجاد درد می کند
- خورده شدن استخوان ناشی از ذرات ریز آزاد شده از سایش قسمت های مختلف پروتز ( خوردگی استخوان، اتصالات بین پروتز و استخوان را تضعیف می نماید و آن را نسبت به اثرات نیروهای مختلف آسیب پذیر می سازد، که در نهایت باعث شل شدگی مفصل مصنوعی می شوند)
- عفونت مفصل تعویض شده نیز می تواند باعث شل شدن و یا تخریب پروتز تعبیه شده شود
- در مواردی که تعویض مفصل زانو در سنین پایینتر صورت گرفته باشد، بعد از گذشت زمان عمر پروتز مورد استفاده، ممکن است مفصل مصنوعی شل شده و تعویض مجدد مفصل ضرورت یابد
علائم شل شدن مفصل مصنوعی زانو چیست
- درد در اطراف پروتز زانو
- شل شدگی معمولا با دردی بروز می کند که وابسته به حرکت است و معمولاً در حالت استراحت کامل متوقف می شود
- کاهش تحرک پروتز نسبت به استخوان اطراف
- جابجایی شدید محل پروتزها می تواند باعث بی ثباتی مفصل و دررفتگی شود
- شل شدن مفصل مصنوعی احتمال شکستگی استخوان اطراف آن را هم بیشتر می کند
تشخیص شل شدن مفصل مصنوعی زانو
- بررسی شرح حال بیمار و معاینه بالینی توسط پزشک
- رادیوگرافی
در اکثر موارد شل شدگی پروتز به راحتی و با بررسی دقیق رادیوگرافی ساده بیمار قابل تشخیص است . باید تاکید شود که مقایسه تصاویر رادیوگرافی فعلی با اولین تصاویر بعد از عمل، در تشخیص شل شدگی بسیار مهم است زیرا به این ترتیب می توان تغییرات اندک را نیز دریافت.
- در صورتی که علیرغم ظن قوی بالینی، پرتونگاری نشانه واضحی از شل شدگی را نشان ندهد یا به دقت زیاد بر جزییات نیاز باشد، می توان از روش هایی نظیر سی تی اسکن و یا اسکن هسته ای استخوان استفاده نمود
روش های درمان
باقی ماندن مفصل شل شده زانو موجب می شود تا اجزاء آن در داخل استخوان بطور مکرر حرکت کند. این حرکات سرعت خورده شدن استخوان را بیشتر می کند و یا حتی می تواند موجب شکستگی آن شود، بنابراین باید هر چه زودتر نسبت به درمان این عارضه اقدام شود.
در اغلب موارد برای رفع وضعیت ایجاد شده نیاز به جراحی مجدد تعویض مفصل زانو می باشد، باید مفصل مصنوعی شل شده خارج شده و مفصل جدیدی جایگزین شود.
جراحی مجدد از جراحی اولیه مشکل تر و با چالشهای بیشتری همراه است. خروج مفصل قبلی باید با دقت و احتیاط انجام شود تا استخوان های بیمار صدمه ای نبیندو از پروتزهای خاص و یا پیوند استخوان استفاده شود .
استفاده از مفاصل مصنوعی مرغوب، تکنیک جراحی مناسب و کارگذاری اجزاء مفاصل مصنوعی در زوایا و مکان های درست، استفاده درست از سیمان استخوان در مفاصل سیمانی عواملی هستند که می توانند احتمال لق شدن مفصل را کاهش دهند.
سلام آقای دکتر سر استخوان که وصل به زانو میشه شکسته الان دو هفته اس که گچ گرفتم اما چند روز زانو درد شدید داره و نمیتونم پاکو تکون بدم ممنون میشم راهنمایی بفرمائید
با سلام، برای بررسی دقیق علت درد شدید به مطب مراجعه کنید