پارگی منیسک در چه مواردی نیاز به جراحی دارد؟
منیسک ها درواقع محافظان زانو در برابر پیدایش تخریب مفصل (آرتروز) می باشند. علت و نوع پارگی منیسک در جوانان و افراد مسن با هم متفاوت است، نشانه‌های آسیب و انتخاب روش درمان پارگی منیسک هم متفاوت می باشد. در نوجوانان و جوانان و عمدتا در افراد زیر ۴۰ سال، پارگی منیسک‌ها بیشتر ناشی از ضربه و یا چرخش روی زانوی نسبتا خمیده (مثلا در حین بازی فوتبال) رخ می‌دهد و زمان وقوع آن به خوبی مشخص است در صورتی که در بزرگسالی و افراد بالای ۵۵ سالگی این آسیب‌ها معمولا فرسایشی (دژنراتیو) است و فرد ممکن است به خوبی به یاد نداشته باشد که کی و کجا این اتفاق رخ داده است و ممکن است فرد شاهد علائم واضحی نباشد.
پارگی های منیسک درجات مختلفی دارند که عبارتند از:
- پارگی خفیف: در پارگی خفیف شما ممکن است یک درد ملایم و تورم کمی داشته باشید که در طی دو تا سه هفته از بین می رود.
- پارگی متوسط: این نوع پارگی می تواند دردی در کنار یا مرکز زانوی شما ایجاد کند. تورم به تدریج در طی دو تا سه روز بیشتر می شود. ممکن است باعث محدودیت در خم کردن زانو شود. اما معمولا مشکلی در راه رفتن وجود ندارد. شما ممکن است یک درد تیز در هنگام چرخیدن حول محور زانو احساس کنید. این علائم معمولا در طی یک تا دوهفته برطرف می شود. اما می تواند در هنگام چرخیدن یا استفاده ی بیش از حد از زانو برگردد. به طور کلی اگر درمان انجام نگیرد این درد ممکن است در طول سالها وجود داشته باشد.
- پارگی شدید: دراین نوع پارگی تکه های منیسک پاره شده ممکن است داخل فضای مفصلی گیر کنند و باعث شود زانوی شما حرکت نکند و قادر به باز کردن زانو نباشید که اصطلاحا به آن قفل شدن زانو می گویند. همچنین ممکن است باعث ناپایداری و دردهای متناوب شود.
در چه مواردی پارگی منیسک نیاز به درمان جراحی دارد؟
با وجود رایج بودن پارگی های منیسک، این پارگی ها همیشه علامت دار نمی شوند به عبارتی دیگر ممکن است پارگی منیسک هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نکرده و حتی بیمار نداند منیسک زانوی او پاره است. در موارد پارگی شدید منیسک زانو که زندگی را برای فرد مشکل می کند و انجام درمان های غیرجراحی (استراحت، درمان دارویی، زانوبند طبی، بریس، فیزیوتراپی و ورزش های اصلاحی ) به مدت 3-6 ماه تاثیری در بهبود علائم نداشته باشد، درمان جراحی توصیه می شود.
اینکه فرد دچار پارگی منیسک زانو به درمان جراحی نیاز دارد یا خیر موارد زیر توسط پزشک مورد بررسی قرار می گیرد:
- سن بیمار
- اندازه پارگی
- محل پارگی
- شدت و مدت علائمی مانند درد زانو، قفل شدن زانو، خالی شدن زانو و تورم گاهگاهی
- سطح فعالیت
درمان های جراحی پارگی منیسک زانو:
انتخاب روش جراحی به نوع پارگی منیسک و شرایط بیمار بستگی دارد. انواع درمان های جراحی پارگی منیسک زانو عبارتند از:
ترمیم منیسک : چنانچه پارگی در ناحیه ای از منیسک رخ داده باشد که خونرسانی خوبی دارد، با عمل جراحی ترمیمی بهبود می یابد. در مواردی که نیاز به درمان جراحی ترمیم منیسک باشد، منیسک پاره شده بایستی ترمیم و دوخته شود. معمولا این روش در افراد کمتر از 40 سال و در پارگی های حاشیه منیسک توصیه می گردد. ترمیم منیسک به کمک جراحی آرتروسکوپی یک روش ایمن است که می تواند به تسکین قابل توجه درد، بهبود انجام فعالیت‌های حرکتی و بازگشت به سطح عملکرد قبل از آسیب موثر باشد و همین باعث جلوگیری از پیدایش آرتروز زانو می گردد.
برداشتن قسمت تخریب شده و غیرقابل ترمیم منیسک یا (Partial Meniscectomy) منیسکتومی جزئی: چنانچه پارگی در منطقه کم خون منیسک (دو سوم داخلی منیسک) باشد، منیسکتومی نیمه کامل ، به عنوان درمان پارگی منیسک شناخته شده است. در این روش بخش پاره شده منیسک تا حدی برداشته می شود تا احتمال پارگی دوباره منیسک به حداقل برسد و درد مقاوم بیمار نیز از بین برود. پزشک سعی می کند تا حد امکان بخش سالم منیسک حفظ کند تا از ساییدگی زانو نیز جلوگیری به عمل آورد بیش از 90 % بیماران پس از عمل منیسکتومی جزئی، به فعالیت های عادی خود برمی گردند، ولی در عین حال خطر استئوآرتریت در زانوی منیسکتومی شده کمی بیش از زانوی سالم خواهد بود.
برداشت کامل منیسک یا منیسکتومی کامل: امروزه به علت نقش پراهمیت منیسک ها در سلامت زانو این روش منسوخ شده است و جدا توصیه می گردد از این روش پرهیز شود. معمولا پزشکان از انجام منیسکتومی خودداری می کنند زیرا علاوه بر نارسائی های عملی ناشی از فقدان منیسک در زانو، برداشتن منیسک منجر به ساییدگی زودرس و ایجاد تغییرات دژنراتیو در زانو و یا استئوآرتریت زانو می شود، از این رو در درمان پارگی های منیسک سعی می شود حتی الامکان منیسک را حفظ و پارگی منیسک زانو را ترمیم کرد.
