تعویض مفصل زانو در بیماران دیابتی

تعویض مفصل زانو در بیماران دیابتی

اغلب بیماران نیازمند جراحی تعویض مفصل زانو افرادی مسن هستند و ممکن است بیماری های زمینه ای از جمله فشارخون یا دیابت داشته باشند. پزشک ارتوپد قبل از انجام جراحی تعویض کامل مفصل زانو، به بررسی و چکاپ بیمار از طریق آزمایش خون (قند، تیروئید و..) و بررسی قلبی و عروقی می پردازد و در صورت وجود مشکل به مشاوره با پزشک غدد یا داخلی ارجاع داده می شوند.

دیابت چه تاثیری بر جراحی تعویض مفصل زانو دارد؟

مانند هر عمل جراحی دیگر، جراحی تعویض کامل مفصل زانو نیز ممکن است خطرات و عوارضی را برای بیماران دیابتی ایجاد کند.

جراحی و بیهوشی باعث ایجاد التهاب در ناحیه تحت عمل می شود و بدن با ترشح آدرنالین، کورتیزول و سایر هورمون ها، پاسخ خود ایمنی را آغاز می کند. در بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده، می تواند باعث افزایش قند خون و منجر به عفونت عمیق بافت شود.

مهمترین و خطرناک ترین عارضه جراحی تعویض مفصل زانو در افراد دیابتی شانس بالاتر خطر عفونت می باشد.

بیماران دیابتی به طور ذاتی دارای سیستم ایمنی و عضلات ضعیف تر هستند. این ضعف بر بهبودی کلی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو در بیماران دیابتی تاثیر می گذارد.

عوارض جراحی تعویض مفصل زانو در افراد دیابتی

عوارض احتمالی پس از جراحی تعویض مفصل زانو در افراد مبتلا به دیابت به میزان قابل توجهی بالاتر است ( به ویژه زمانی که دیابت بیمار به خوبی کنترل نشده باشد). این موارد می تواند شامل عفونت، زمان ترمیم زخم طولانی تر، ترومبوز ورید عمقی (لخته خون) باشد.

بیماران دیابتی و جراحان ارتوپد ، باید هنگام برنامه ریزی برای انجام عمل آرتروپلاستی کامل زانو، مراقب این وضعیت باشند و جوانب احتیاط را در نظر بگیرند. وجود دیابت مانع تعویض مفصل زانو نمی باشد اما باید اقداماتی قبل و بعد از جراحی تعویض مفصل زانو صورت گیرد که شامل:

اقدامات قبل از جراحی تعویض مفصل زانو در بیماران دیابتی

• کنترل سطح قند خون و هرگونه مشکل دیگری مانند فشار خون بالا، نارسایی کلیوی و غیره . به طوریکه هموگلوبین A₁C کمتر از 5/7 باشد و قند خون ناشتا کمتر از 200 باشد.

پزشک معالج باید سعی کنند که، قند بیماران را در محدوده نرمال (چه قبل از جراحی و چه بعد از جراحی ) حفظ کنند. غربالگری دقیق برای دیابت و بیماری های مرتبط با آن بسیار مهم است. برای این منظور افرادی که دیابت دارند باید قبل از عمل تعویض مفصل زانو، تحت مشاوره با پزشک متخصص دیابت با هدف کنترل دیابت و رساندن هموگلوبین A₁C  و فروکتوزآمین در سطح مناسب قرار گیرند.

• ورزش

ممکن است قبل از جراحی تعویض مفصل زانو پزشک انجام تمرینات ورزشی خاص یا فیزیوتراپی را با هدف تقویت عضلات توصیه کند. زیرا افرادی که دیابت دارند، ماهیچه ها و عضلات ضعیفی دارند. ورزش کردن علاوه بر تقویت عضلات، باعث می شود که بیمار دوره نقاهت بهتری را سپری کند.

• رژیم غذایی خاص

افرادی که دچار بیماری دیابت از نوع دو هستند، باید رژیم غذایی سرشار از مواد ضد التهابی و آنتی اکسیدان را داشته باشند تا از بروز التهاب بعد از جراحی تعویض مفصل کاسته شود. در  این موارد توصیه می شود با یک متخصص تغذیه مشورت کند.

اقدامات بعد از جراحی تعویض مفصل زانو در بیماران دیابتی

• مدیریت پزشکی بیماری‌های دیابتی و بیماری ‌های همراه برای جلوگیری از هر گونه عارضه که ممکن است بعد از جراحی ایجاد شود، ادامه می‌یابد.
• کنترل دقیق قند خون حداقل، به مدت یک سال بعد از جراحی تعویض مفصل زانو جهت جلوگیری از پیدایش عفونت اکیدا توصیه می گردد.
• بعد از انجام عمل جراحی تعویض زانو، بیمار باید سعی و تلاش کند تا از روز اول و دوم حتی برای مسافت های کوتاه راه برود.
• برنامه ورزش و رژیم غذایی برای چند ماه ادامه می یابد تا بیمار به زندگی عادی خود بازگردد.

دکتر سلیمانها

متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ( mehran soleymanha )
استاد تمام گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و عضو انجمن جراحان زانو و آسیب های ورزشی
کلینیک زانوی رشت (rasht knee clinic)