علائم پارگی منیسک
علائم پارگی منیسک زانو بستگی به فاکتور‌های مختلف ازجمله وسعت و محل آسیب دارد و می‌تواند مجزا باشد. و یا همراه با آسیب سایر بافت‌ها و رباط‌های زانو رخ دهد.
با توجه به اینکه مکانیسم، علت و نوع پارگی منیسک در جوانان و افراد مسن با هم متفاوت است، تظاهرات و نشانه‌های آسیب و پارگی منیسک هم می‌تواند متفاوت باشد. در نوجوانان و جوانان و عمدتا در افراد زیر ۴۰ سال، پارگی مینیسک‌ها بیشتر ناشی از ضربه و یا چرخش روی زانوی نسبتا خمیده (مثلا در حین بازی فوتبال) رخ می‌دهد و زمان وقوع آن به خوبی مشخص است در صورتی که در بزرگسالی و افراد بالای ۵۵ سالگی این آسیب‌ها معمولا فرسایشی (دژنراتیو) است و فرد ممکن است به خوبی به یاد نداشته باشد که کی و کجا این اتفاق رخ داده است و ممکن است فرد شاهد علائم واضحی نباشد.
با توجه به میزان آسیب، علائم پارگی های منیسک می توانند شامل موارد زیر باشند:
- پارگی خفیف:
در پارگی خفیف شما ممکن است یک درد ملایم و تورم کمی داشته باشید که در طی دو تا سه هفته از بین می رود.
- پارگی متوسط:
این نوع پارگی می تواند دردی در کنار یا مرکز زانوی شما ایجاد کند. تورم به تدریج در طی دو تا سه روز بیشتر می شود. ممکن است باعث محدودیت در خم کردن زانو شود. اما معمولا مشکلی در راه رفتن وجود ندارد. شما ممکن است یک درد تیز در هنگام چرخیدن حول محور زانو احساس کنید. این علائم معمولا در طی یک تا دوهفته برطرف می شود. اما می تواند در هنگام چرخیدن یا استفاده ی بیش از حد از زانو برگردد. به طور کلی اگر درمان انجام نگیرد این درد ممکن است در طول سالها وجود داشته باشد.
- پارگی شدید:
دراین نوع پارگی تکه های منیسک پاره شده ممکن است به داخل فضای مفصلی راه پیدا کنند. این مشکل ممکن است باعث شود زانوی شما قفل کند و قادر به باز کردن زانو نباشید. همچنین ممکن است باعث ناپایداری و خالی کردن زانو شود و یا در طی دو تا سه روز متورم شود.
علائم پارگی های منیسک در افراد جوان
در افراد جوان معمولا در حین چرخش شدید و کشیدگی زانو صدایی شبیه بشکن یا پاپ را در زانوی خود احساس و بدنبال آن درد و تورمی که طی ساعات و روز‌های آینده به تدریج افزایش می یابد، این نشانه‌ها می‌تواند از علائم پارگی مینیسک باشد.
- چنانچه فرد دچار پارگی جزئی منیسک شده باشد ممکن است فقط درد و تورم خفیفی داشته باشد. که پس از 2 یا 3 هفته از بین می رود. در این موارد درد و تورم به مرور کاهش پیدا می‌کند. ولی با هر فعالیتی بخصوص خم کردن زانو، درد و تورم باز می گردد.
- از علامت شایع دیگر قفل کردن زانوست به این معنی که بیمار از این موضوع شاکی است که هنگام راست کردن زانو درهنگام حرکت از حالت نشسته به ایستاده در حدود زاویه ۲۰ تا ۴۵ درجه مفصل گیر کرده و با شنیدن مختصر صدا باز می‌شود.
- احساس خالی کردن زانو حین راه رفتن از دیگرعلایم پارگی مینیسک است.
پارگی متوسط تا شدید منیسک ممکن است این علائم را ایجاد کند:
- صدای پاپ در زانو هنگام ایجاد پارگی
- درد در مرکز یا کنار زانو ( این درد معمولا هنگام چرخش زانو یا چمباتمه زدن تشدید می شود)
- احساس درد روی سطح مفصلی زانو حین فعالیت ها ی ورزشی
- تورم بدنبال ضربه :در پارگی های محیطی و در جوان ها
پارگی دژنراتیو منیسک
- در بیشتر موارد پارگی دژنراتیو منیسک در افراد در سنین میانی بروز می یابد.
- شروع علائم پارگی منیسک آهسته و تدریجی است .
- شروع درد بدون آسیب و پیش رونده است و ممکن است که منیسک بدون اینکه علامت و درد اولیه‌ایی از خود به جا بگذارد دچار پارگی شود.
- درد به طور معمول داخلی ، موضعی (در نزدیکی محل پارگی) و مربوط به فعالیت های خاصی است (به عنوان مثال زانو زدن، چمباتمه زدن) و معمولاً با استراحت بهبود می یابد.
- با پیشرفت روند تخریب ، فرد ممکن است علائم پارگی منیسک اضافی از جمله سفتی مفصل صبحگاهی یا احساس قفل شدن زانو را تجربه کند.
علائم پارگی دسته سطلی منیسک زانو
علائم پارگی منیسک دسته سطلی منیسک زانو مشابه دیگر پارگی های منیسک می باشد. با این تفاوت که در این نوع پارگی معمولا قفل شدن زانو اتفاق می افتد. قفل شدن زانو به حالتی گفته می شود که بیمار نتواند زانوی خود را از حالت خم شده کامل راست کند. این اختلال به این علت است که قسمت پاره شده منیسک (به شکل دسته سطل) در مفصل در جای نامناسبی قرار گرفته و از راست شدن کامل مفصل جلوگیری می کند.
به صورت کلی علائم پارگی دسته سطلی مفصل زانو عبارتند از:
- قفل کردن زانو
- درد در زانو
- تورم زانو
- ناپایداری زانو
علائم پارگی ریشه منیسک
- علائم پارگی منیسک ریشه ممکن است شامل تورم مختصر، درد، محدودیت حرکتی زانو باشند.
- در هنگام معاینه بالینی در هنگام فشار دادن ناحیه، درد شدید در قسمت داخل و خلف زانو حس می شود. که با خم کردن زانو تشدید می شود.
- ناتوانی در صاف کردن زانو و درد در پشت زانو در وضعت چمباتمه زدن می تواند علائم پارگی شاخ خلفی منیسک داخلی باشد
دکتر سلیمانها
متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ( mehran soleymanha )
استاد تمام گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و عضو انجمن جراحان زانو و آسیب های ورزشی
کلینیک زانوی رشت (rasht knee clinic)
