دررفتگی جزئی کشکک زانو (patellar subluxation)
در رفتگی جزئی کشکک زانو
دررفتگی جزئی کشکک زانو – استخوان کشکک (کاسه زانو) در ناحیه جلو زانو قرار دارد و مفصل زانو را در برابر سایشها و ضربات وارد شده محافظت میکند. حین خم و راست شدن زانو، کشکک بر روی شیار تروکلئار که شکاف V شکل در جلوی استخوان ران است، حرکت میکند. ساختار کشکک طوری است که دقیقاً در مرکز این شیار قرار دارد.
به دلایل مختلف ممکن است استخوان کشکک به طور جزئی از جای طبیعی خود واقع در شیار تروکلای انتهای استخوان ران به سمت خارج حرکت کند، که به آن نیمه دررفتگی کشکک زانو یا دررفتگی جزئی کشکک زانو (patellar subluxation) گفته می شود. در این عارضه کشکک زانو قادر نخواهد بود در مرکز شیار حرکت کند و از محل اصلی خود منحرف شده ولی فورا به جای خود برمی گردد.
برگشتن کشکک به محل آناتومیک خود بصورت یک حرکت مستقل و جداگانه و معمولا با صاف کردن زانو ایجاد می شود. این جاافتادن ممکن است چند ثانیه و یا حتی چند ساعت بعد از دررفتگی باشد.
عارضه نیمه دررفتگی کشکک زانو با دررفتگی کشکک زانو تفاوت دارد. نیمه دررفتگی کشکک زانو زمانی رخ میدهد که کشکک به میزان کمی از جای اصلی خود خارج شود ولی دررفتگی کامل کشکک زانو یک مشکل شدید است که در آن کشکک به طور کامل از محل شیار خارج میشود و روی برجستگی کناری استخوان ران قرار میگیرد.
وقتی یک بار استخوان کشکک در می رود احتمال در رفتگی های بعدی آن افزایش می یابد
دلایل دررفتگی جزئی کشکک زانو
نیمه دررفتگی کشکک زانو ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد که مهمترین آنها عبارتند از:
- چرخش ناگهانی مفصل زانو
- ضربه شدید به مفصل زانو
- صاف کردن پا با شدت زیاد
- آسیبدیدگی رباط زانو
- بد شکلی در ساختار زانو و کم بودن عمق شیار ترئوکلار
- سفت یا شل شدن رباطها و تاندون زانو
- رشد بیش از حد عضلات ران
- سندروم ایلیوتیبیال
- نرمی کشکک زانو
علائم دررفتگی جزئی کشکک زانو
عموماً بلافاصله پس از نیمه در رفتگی یا دررفتگی جزئی کشکک زانو، درد در ناحیه جلوی زانو ایجاد می شود و این درد معمولا تا زمانی که کشکک در خارج از شیار قرار دارد ادامه خواهد داشت.
سایر علائم نسبتاً رایج در نیمه دررفتگی کشکک زانو شامل تورم و کبود شدن مفصل زانو، شنیده شدن صدا در زانو، بی ثباتی و ناپایدار شدن زانو و یا اختلال در راه رفتن می باشد
تشخیص در رفتگی جزئی کشکک زانو
- معاینه بالینی توسط پزشک
- عکس رادیولوژی
- در صورت نیاز به بررسی رباطها و دیگر بافتهای نرم اطراف کشکک زانو ممکن استMRI انجام شود
درمان دررفتگی جزئی زانو
تشخیص و درمان به موقع اهمیت زیادی دارد زیرا در صورت عدم درمان، این عارضه می تواند منجر به دررفتگی کامل کشکک زانو شود. درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو اغلب به کمک روشهای غیر جراحی از جمله:
- استفاده از بریس زانو
- فیزیوتراپی و ورزش درمانی
- مسکنها، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، بیحسکنندههای موضعی جهت کاهش درد
دکتر سلیمانها
متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی زانو ( mehran soleymanha )
استاد تمام گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و عضو انجمن جراحان زانو و آسیب های ورزشی
کلینیک زانوی رشت (rasht knee clinic)