درمان های جراحی و غیر جراحی در شکستگی های پلاتوی تیبیا
شکستگی پلاتوی تیبیا یکی از شایع ترین و در عین حال مشکل ترین آسیب ها و شکستگی های اطراف زانو می باشد.
به طور کلی اهداف عمده در درمان انواع شکستگی های پلاتوی تیبیا عبارتند از:
- بدست آوردن تقارن سطح مفصلی
- حرکت کافی، مناسب و بدون درد مفصل زانو
- شروع حرکت زودرس و کنترل شده زانو جهت جلوگیری از contracture های مفصلی
- بدست آوردن راستای مناسب اندام (Axial Alignment)
- ثبات مفصلی
جهت بررسی نتایج حاصل از درمان، شاخص های اصلی درمان و پیش آگهی بیماران می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد
- عملکرد (function)
- میزان دامنه حرکت مفصل زانو (Range of Motion, ROM)
- میزان ثبات زانو پس از درمان
- تفسیر رادیولوژیکی نتایج درمان شکستگی
- قدرت عضلانی اندام مبتلا
درمان غیر جراحی
در مواردی که میزان جابجایی سطح شکستگی داخل مفصلی زانو کمتراز 4 میلیمتر باشد و بیمار نیز دچار بی ثباتی رباط های زانو نبوده و یا در مواردی که به علت کهولت سن و یا مشکلات و بیماری های داخلی، عمل جراحی امکانپذیر نباشد از روش درمان غیرجراحی برای درمان شکستگی های پلاتوی تیبیا استفاده می شود.
روش درمان غیر جراحی در مورد شکستگی های با ثبات که پایدار هستند و جابجایی ندارند، از طریق بی حرکتی در زانوبند به مدت 4 تا 6 هفته و سپس شروع حرکات کنترل شده زانو انجام می شود.
بیماران در 6 هفته اول از وزن گذاری روی اندام خودداری می کنند و سپس به مدت 3- 2 هفته وزن گذاری نسبی تا جوش خوردگی کامل خواهند داشت.
در برخی بیماران محدودیت حرکت زانو مشکل اصلی درمان غیرجراحی است که ممکن است به علت تاخیر در به حرکت درآوردن زانو باشد.
درمان جراحی
اندیکاسیون عمل جراحی شامل موارد متوسط و شدید شکستگی های پلاتوی تیبیا ، بی ثباتی ، انحراف عمود اندام ، میزان قابل ملاحظه فرورفتگی سطح مفصلی (بیش از 8 تا 10 میلیمتر) ، پارگی منیسک همراه و … می باشد.
درمان جراحی شامل ثابت کردن شکستگی با پیچ ، پلیت (plate) ، فیکساتور خارجی (external fixation) و یا ترکیبی از این وسایل می باشد.
در مواردی که شکستگی همراه با فرورفتگی (depression) شدید سطحی مفصلی باشد ، ممکن است علاوه بر جا اندازی باز شکستگی و ثابت نمودن قطعات با plate از پیوند استخوان خود بیمار برای تقویت جوش خوردگی محل شکستگی استفاده شود.
در بیمارانی که به روش جراحی تحت درمان قرار می گیرند، در صورتیکه حین عمل محل شکستگی بطور محکم ثابت گردد حدود 4 هفته پس از عمل وزن گذاری کنترل شده بر روی اندام مبتلا شروع شده و در مواردیکه شکستگی اولیه شدید بوده باشد و یا در استحکام تکنیک عمل و محل شکستگی اطمینان کافی وجود نداشته باشد وزن گذاری حدود 8 تا 10 هفته به تعویق می افتاد.
به طور کلی بیماران دچار شکستگی پلاتو تیبیا که تحت درمان جراحی قرار می گیرند سریعتر به کار و زندگی عادی خود برمی گردند و با توجه به جوانتر بودن بیماران روش جراحی رضایت اکثر بیماران را فراهم می کند.